اثربخشی آموزش هوش معنوی بر میزان گرایش به تفکر انتقادی و خلاقیت هیجانی

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش هوش معنوی بر میزان گرایش به تفکر انتقادی و خلاقیت هیجانی در بین دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر کرمان در سال تحصیلی92-91 بوده است. جامعه ی آماری همه ی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه بوده و نمونه ی پژوهش شامل 68 نفر از دانش آموزانی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای و درون خوشه ی تصادفی انتخاب و به طور مساوی در چهار گروه 17 نفری (آزمایشی ادبیات و ریاضی و گواه ادبیات و ریاضی) گمارده شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ی گرایش به تفکر انتقادی ریکتس و پرسش نامه ی خلاقیت هیجانی آوریل استفاده شد. این پژوهش از نوع آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بوده است. پس از گزینش تصادفی گروه های آزمایش و گواه، در آغاز برای هر چهار گروه، پیش آزمون اجرا و سپس، مداخله ی آزمایشی (آموزش هوش معنوی) به عنوان متغیر مستقل در 10 جلسه ی 90 دقیقه ای، روی گروه های آزمایش اجرا گردید؛ اما گروه های گواه، آموزشی در این رابطه دریافت ننمودند. پس از پایان برنامه ی آموزشی، از هر چهار گروه پس آزمون گرفته شد. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون تحلیل کواریانس) استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش هوش معنوی منجر به افزایش میزان گرایش به تفکر انتقادی در شرکت کنندگان گروه های آزمایش شده است، ولی تأثیری بر خلاقیت هیجانی در گروه های آزمایش نداشته است. نتیجه ی پژوهش حاضر، بر اثر سودمند آموزش مهارت های معنوی در پیشرفت دیدگاه های دانش آموزان به معنویت و افزایش رویکرد شناختی آن ها و یافتن راه حل های منطقی و انسانی، تأکید دارد. بنابراین به نظر می رسد ارائه ی دروسی با محتوای آموزش هوش معنوی در مدارس می تواند تا حد زیادی بر افزایش جنبه های شناختی و در نتیجه کنار آمدن بهتر با شرایط در نوجوانان تأثیر داشته باشد.